Thư bắt đầu đi học thêm môn Văn từ năm lớp 3. Nghe có vẻ hơi sớm, đúng không? Nhưng lớp Văn này thật sự rất đặc biệt. Ở Yên Bái những năm 2000 – một tỉnh miền núi nhỏ bé, lớp học này gần như có một không hai.

Trong lớp, cô giáo không dạy những bài trong sách giáo khoa, mà chúng mình được học cảm thụ văn học. Lớp chỉ có khoảng 10 bạn, nhưng hầu như chẳng đứa nào vắng mặt, vì đơn giản là… hay quá!

Cô Kim Tuyến – người phụ nữ với mái tóc dài ngang vai xoăn nhẹ, dạy chúng mình quan sát những điều giản dị hằng ngày, chiêm nghiệm nó theo cách riêng, rồi viết ra, kể ra mà không hề theo khuôn mẫu. Ví dụ như khi nói về con đường đến trường, cô bảo: “Con đường là người bạn chứ không phải chỉ là bê tông cốt thép.” Và thế là, từ hôm đó, Thư đi học cảm thấy đường đi êm hơn, hào hứng hơn, và có nhiều thứ để kể hơn sau mỗi lần đến lớp.

Mỗi buổi học đều có một phần rất thú vị: cô sẽ đọc cho cả lớp nghe những bài cảm thụ văn học hay của các bạn học sinh trong các cuộc thi, rồi cùng nhau phân tích. Thư đã học lớp Cảm thụ Văn học ấy suốt hai năm, đến hết tiểu học. Lên cấp 2, cô Tuyến không dạy nữa nên Thư đành phải dừng lại.

Nhưng nhân vật chính Thư muốn kể ở đây không phải là cô giáo Tuyến, mà là mẹ Sinh của mình.

Giờ đây, khi trở thành một nhà báo, và đặc biệt là người làm giáo dục, tư vấn cho các bạn học sinh chọn ngành, chọn trường, Thư mới thấm thía và biết ơn mẹ thật nhiều.

Mẹ chính là người đã có tư duy hướng nghiệp sớm cho Thư, tạo mọi điều kiện để ươm mầm đam mê văn chương, viết lách và cảm thụ văn học cho cô con gái bé bỏng. Thư nhận ra có 3 bài học lớn mà mẹ đã truyền dạy, dưới góc nhìn của một người làm khai vấn nghề nghiệp:

Những năm 2000, khi Thư học lớp 3, phong trào học thêm bắt đầu xuất hiện ở Yên Bái, nhưng còn rất ít. Và Thư chắc chắn rằng, không có lớp học văn nào như của cô Tuyến. Các lớp học thêm thời đó chỉ tập trung phụ đạo kiến thức sách giáo khoa, nhưng mẹ lại chọn cho Thư học lớp của cô Tuyến – nơi giúp học sinh cảm thụ văn học theo cách rất khác.

Mẹ Thư có một biệt tài đặc biệt: quan sát. Mẹ không chọn cho Thư học Toán, không phải vì Toán không quan trọng, mà vì mẹ hiểu Thư không có năng khiếu với con số. Ngược lại, Thư yêu thích ngôn ngữ và viết lách. Thư có thể ngồi hàng giờ để viết hàng chục trang giấy, dù đôi khi chẳng rõ nội dung là gì. Nhưng ngược lại, chỉ cần một bài toán là Thư đã có thể khóc lóc, vật vã cả buổi.

Để khám phá ra điều đó, mẹ đã dành rất nhiều thời gian học cùng Thư, tự mua sách về nghiên cứu và dạy con. Thư thật sự biết ơn mẹ vì điều đó.

Mẹ đã chọn đầu tư vào thế mạnh của Thư – tìm lớp Cảm thụ Văn học, thay vì bắt Thư phải cải thiện điểm yếu là môn Toán. Nhờ vậy, Thư đã đi một con đường thuận lợi hơn:

• Học chuyên Văn.
• Đạt giải Học sinh Giỏi Văn cấp Quốc gia.
• Học tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền.
• Trở thành một nhà báo và đạt nhiều giải thưởng báo chí từ những năm đầu đi làm.

Không chỉ vậy, Thư còn cảm thấy vui vẻ và hạnh phúc trên hành trình đó. Dù học không giỏi các môn tự nhiên, Thư vẫn tự tin trong lớp Toán, Lý, Hóa. Thậm chí, có năm lớp 10, Thư suýt không đạt danh hiệu học sinh giỏi vì điểm Lý ngấp nghé 6.5. Nhưng điều đó chưa bao giờ khiến Thư tự ti hay áp lực.

Mẹ chưa từng nói về hướng nghiệp, cũng chưa từng được đào tạo bài bản về lĩnh vực này. Nhưng cách mẹ làm đã dạy Thư một điều rằng:

Ai cũng có thế mạnh riêng, và hãy tập trung để mài sắc thế mạnh đó.

Thư biết ơn mẹ – người thầy đầu tiên trên hành trình hướng nghiệp. Nhờ mẹ, Thư hạnh phúc mỗi khi được làm việc với các bạn học sinh. Thư muốn yêu thương, nâng niu chúng, giúp chúng tìm ra và phát huy thế mạnh của mình, để sống thật vui vẻ.